Belastingaftrek voor kleine bedrijven: waar heb jij recht op?

Hoe creatief en visionair je ook bent, bij ondernemen ontkom je niet aan het financiële plaatje. Sterker nog: een goede financiële en fiscale planning kan het verschil betekenen tussen succes en falen.

Met de omzetbelasting en winstbelasting hield je ongetwijfeld al rekening, maar je hoeft niet altijd en overal te betalen. Zo zijn er aftrekposten die je winst verlagen, waardoor je minder inkomstenbelasting betaalt. Dat maakt het ondernemen niet alleen aantrekkelijker, maar ook financieel haalbaarder.

In 2025 zijn er drie grote spelers op het gebied van belastingaftrek: de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek en de MKB-winstvrijstelling. Deze termen klinken misschien als abracadabra, maar dat gaan we met dit artikel ophelderen. We leggen je stap voor stap uit welke aftrekposten er zijn, aan welke voorwaarden je moet voldoen en hoe je het meeste haalt uit je aangifte inkomstenbelasting. Zo laat je geen geld liggen en heeft jouw bedrijf nóg meer kans van slagen.

Wat is de ondernemersaftrek?

Misschien heb je weleens van de ondernemersaftrek gehoord. Toch is dit een beetje een verwarrende term, want dit is in feite een verzamelnaam voor allerlei regelingen die belastingaftrek voor kleine bedrijven bieden:

• de zelfstandigenaftrek;
• de startersaftrek;
• de meewerkaftrek;
• de aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk (S&O-aftrek);
• en de stakingsaftrek.

Deze aftrekposten hebben als doel het ondernemerschap te stimuleren en de belastingdruk te verlagen, vooral voor kleinere bedrijven en zelfstandigen. En daar kun jij dus van profiteren!

Het bekendste en meest gebruikte onderdeel is de zelfstandigenaftrek. Als je aan een minimum aantal uren voldoet dat je aan je bedrijf werkt, is deze van toepassing en kun je een vast bedrag van je winst aftrekken vóórdat je de belasting uitrekent.

Voor beginnende ondernemers komt daar vaak nog de startersaftrek bovenop: een extra aftrek die je maximaal drie keer mag toepassen in de eerste vijf jaar van je onderneming. Met die twee aftrekposten bijelkaar opgeteld betaal je al gauw duizenden euro’s minder belasting.

De andere onderdelen van de ondernemersaftrek zijn op heel wat minder ondernemers van toepassing. Zo geldt de meewerkaftrek alleen als je fiscale partner meewerkt in je bedrijf zonder loon te ontvangen. De S&O-aftrek is bedoeld voor innovatieve ondernemers met een WBSO-verklaring. En de stakingsaftrek komt pas aan bod als je stopt met je onderneming en daar winst mee behaalt.

Belangrijk om te weten: je mag de ondernemersaftrek alleen toepassen als je een eenmanszaak, VOF of maatschap hebt. BV’s vallen erbuiten. Bovendien geldt er sinds enkele jaren een beperking op het aftrektarief. In 2025 mag je de ondernemersaftrek maximaal verrekenen tegen een tarief van 37,48%, ook als je in een hogere belastingschijf valt.

Zelfstandigenaftrek en startersaftrek: zo werkt het in 2025 

De zelfstandigenaftrek is de bekendste belastingaftrek voor zzp’ers en freelancers. Je zou het kunnen zien als een beloning van de Belastingdienst voor iedereen die serieus werk maakt van zelfstandig ondernemerschap. Voldoe je aan de voorwaarden, dan mag je in 2025 een bedrag van € 2.470 van je winst aftrekken vóórdat je belasting betaalt. 

Goed nieuws voor starters

Ben je een starter? Dan komt daar de startersaftrek bovenop, goed voor € 2.123 extra voordeel. De combinatie van zelfstandigenaftrek en startersaftrek levert in 2025 dus een belastingvrije aftrek van in totaal € 4.593 op. Stel dat je een winst maakt van € 30.000, dan hoef je dus maar over slechts € 25.407 belasting te betalen. En daar komt de MKB-winstvrijstelling later nog bovenop.

Het urencriterium

De basisvoorwaarde is het urencriterium: je moet minimaal 1.225 uur per kalenderjaar aan je onderneming besteden. Dat is gemiddeld 24 uur per week. Het goede nieuws is dat niet alleen betaalde opdrachten meetellen, maar ook:

• reistijd
• acquisitie
• administratie
• je website onderhouden 
• marktonderzoek
• social media

Twijfel je of je het haalt? Houd dan een urenregistratie bij. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn: een Excel-bestand of uren-app is voldoende, zolang je het maar systematisch doet. 

De ondernemerstoets

Een andere voorwaarde waar je aan moet voldoen is de ondernemerstoets van de Belastingdienst: je bedrijf moet zelfstandig zijn, winstgevend worden geacht en een bepaald ondernemersrisico inhouden. Als je vooral werkt voor één opdrachtgever, of als je zelf geen tarief bepaalt, kan het zijn dat je niet als ondernemer wordt aangemerkt, en dan heb je dus géén recht op zelfstandigenaftrek, ook al werk je meer dan 1.225 uur. 

Tip: doe op de website van de Belastingdienst de OndernemersCheck.

Begrensd voordeel voor hogere inkomens

Het maximale belastingvoordeel van deze aftrekregelingen wordt begrensd. In 2025 mag je de zelfstandigenaftrek en startersaftrek toepassen tegen maximaal 37,48%, ook als je in een hogere belastingschijf valt. Deze afbouw is ingezet om het belastingvoordeel voor hoge inkomens te beperken.

AOW-leeftijd en doorschuiven

Ben je ouder dan de AOW-leeftijd? Dan krijg je nog steeds zelfstandigenaftrek, maar dan slechts 50% van het bedrag: € 1.235 in 2025. Zoals gezegd geldt de startersaftrek niet meer na je AOW-leeftijd.

Tot slot: als je in een bepaald jaar wel aan de voorwaarden voldoet, maar geen of te weinig winst hebt om de aftrek toe te passen, kun je het ongebruikte deel meenemen naar de volgende jaren (maximaal 9 jaar). Dit heet de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek.

MKB-winstvrijstelling: extra aftrek bovenop je ondernemersvoordeel

Naast de verschillende regelingen van de ondernemersaftrek is er nóg een belangrijke regeling: de MKB-winstvrijstelling. Deze geldt voor vrijwel alle ondernemers, ongeacht hoeveel uur je werkt. Het is een extra belastingkorting die je mag toepassen op je winst ná aftrek van de zelfstandigenaftrek en andere ondernemersaftrekken.

De MKB-winstvrijstelling is in 2025 vastgesteld op 12,70%. Dat betekent dat je na het toepassen van de andere aftrekposten nog eens 12,70% van de overgebleven winst mag aftrekken. Dit verlaagt het bedrag waarover je belasting betaalt verder.

Goed om te weten: de vrijstelling wordt automatisch toegepast door de Belastingdienst als je in je aangifte hebt aangegeven dat je ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Je hoeft hier dus geen aparte aanvraag voor te doen. Wél moet je winst maken; bij verlies kan de regeling juist in je nadeel werken (daarover later meer).

Laten we een voorbeeld bekijken. Stel dat je een winst hebt van € 40.000 en dat je recht hebt op zelfstandigenaftrek en startersaftrek, samen goed voor € 4.593. Je overgebleven winst is dan € 35.407. Over dat bedrag zal de Belastingdienst nog eens 12,70% aftrekken: € 4.497. Je uiteindelijke fiscale winst is dan €  30.910 en dat is het bedrag waarover je inkomstenbelasting betaalt.

Je hoeft voor de MKB-winstvrijstelling niet aan het urencriterium te voldoen. Dat maakt deze regeling ook toepasbaar voor ondernemers die parttime werken of in een overgangsfase zitten (bijvoorbeeld naast loondienst of na pensioen). Ook als je in een jaar verlies maakt, wordt de MKB-winstvrijstelling toegepast, maar let op: dan wordt je verlies kleiner, wat belastingtechnisch nadelig kan zijn.

Maximum aftrektarief

De MKB-winstvrijstelling is alleen bedoeld voor natuurlijke personen met een onderneming, zoals een eenmanszaak, VOF of maatschap. BV’s komen hier niet voor in aanmerking. Ook als je als commanditair vennoot of medegerechtigde deelneemt in een onderneming, heb je geen recht op deze vrijstelling.

Sinds 2020 geldt voor aftrekposten zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling een zogenoemd maximum aftrektarief. In 2025 is dat tarief vastgesteld op 37,48%. Dat betekent: zelfs als je inkomen in een hogere belastingschijf valt (met een tarief van 49,5%), mag je deze aftrekposten slechts verrekenen tegen maximaal 37,48%. 

Praktische berekening: stap-voor-stap voorbeeld

Hoe werken de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en MKB-winstvrijstelling nu concreet? In deze paragraaf leggen we het stap voor stap uit met een duidelijk voorbeeld. Zo zie je precies hoe je brutowinst verandert in een (veel lagere) belastbare winst.

Stap 1: bepaal je winst

Je begint met de winst uit je onderneming. Stel: je hebt in 2025 een eenmanszaak en behaalt een nettowinst van € 40.000 (dit is je omzet min alle bedrijfskosten).

Stap 2: pas de ondernemersaftrek toe

Je voldoet aan het urencriterium van 1.225 uur én je bent nog starter. Je hebt dus recht op:

• Zelfstandigenaftrek: € 2.470
  
• Startersaftrek: € 2.123

Samen vormen die € 4.593 aan ondernemersaftrek. Trek dat bedrag af van je winst: 

€ 40.000 – € 4.593 = € 35.407

Stap 3: MKB-winstvrijstelling toepassen

Je hebt na de ondernemersaftrek een belastbare winst van € 35.407. Daarover mag je nog eens 12,70% MKB-winstvrijstelling toepassen:

12,70% van € 35.407 = € 4.497

Trek dat ook af:

€ 35.407 – € 4.497 = € 30.910

Dat is dus de fiscale winst waarover je inkomstenbelasting betaalt.

Stap 4: inkomstenbelasting berekenen

Voor 2025 geldt een basistarief van 37,48% over inkomsten tot € 76.817. Je valt dus volledig in die schijf. Je belastingbedrag wordt:

37,48% van € 30.910 = € 11.585

Zonder aftrekposten zou je belasting betalen over de volledige € 40.000:

37,48% van € 40.000 = € 14.992

Dat betekent dus dat je een belastingbesparing geniet van € 14.992 – € 11.585 = € 3.407

Wat gebeurt er bij lagere winst?

Ook bij een lagere winst zijn de aftrekposten waardevol. Stel: je winst is € 22.000. Je past weer € 4.593 ondernemersaftrek toe:

€ 22.000 – € 4.593 = € 17.407

MKB-winstvrijstelling: 12,70% van € 17.407 = € 2.211

Fiscale winst = € 17.407 – € 2.211 = € 15.196

Belastingbedrag:

37,48% van € 15.196 = € 5.694

Zonder aftrekposten zou je over € 22.000 belasting betalen:

37,48% van € 22.000 = € 8.246

Verschil: € 2.552 belastingvoordeel.

Extra aandachtspunten

• Zorgverzekeringswet (Zvw): over je fiscale winst betaal je ook een bijdrage van 5,26%, tot een maximum van € 3.990. In het voorbeeld van € 30.910 komt dat neer op een extra heffing van zo’n € 1.626.
  
• Heffingskortingen: hier zijn we nog aan voorbijgegaan. Afhankelijk van je totale inkomen krijg je ook nog arbeidskorting en algemene heffingskorting. Deze verlagen het te betalen bedrag nog verder.
  
• Voorlopige aanslag: op basis van je verwachte winst kun je vooraf een voorlopige aanslag aanvragen. Zo spreid je de betalingen en voorkom je verrassingen achteraf.

Met een beetje planning kun je dus duizenden euro’s per jaar besparen. En dat begint bij het begrijpen van de juiste volgorde van aftrekposten. Eerst de ondernemersaftrek (zelfstandigenaftrek + eventuele startersaftrek), daarna de MKB-winstvrijstelling, en dan pas de belasting.

Impact bij verlies: wanneer is de MKB-winstvrijstelling nadelig?

De MKB-winstvrijstelling klinkt als een fijne extra aftrekpost. Maar wat veel ondernemers niet weten, is dat de regeling bij verlies een onbedoeld nadeel kan opleveren. Je fiscale verlies wordt er namelijk kleiner door. En dat kan gevolgen hebben voor toekomstige verliesverrekening.

Stel: je maakt in 2025 een verlies van € 10.000. Daar gaat nog eens 12,70% MKB-winstvrijstelling af, wat neerkomt op € 1.270. Het verlies dat je mag meenemen naar andere jaren (voor verrekening met toekomstige winst) daalt dus naar € 8.730. Dat betekent dat je minder fiscaal voordeel hebt zodra je weer winst maakt.

Waarom dat een probleem is? Omdat verliesverrekening je in latere jaren belasting kan besparen. Hoe groter je fiscale verlies in jaar 1, hoe meer je in jaar 2 van je winst mag aftrekken. Als dat verlies door de MKB-winstvrijstelling kleiner wordt, mis je dus een deel van dat voordeel.

De MKB-vrijstelling is verplicht

Je kunt er trouwens niet voor kiezen om de MKB-winstvrijstelling over te slaan. De Belastingdienst past deze automatisch toe, óók in verliesjaren. Dat is wettelijk zo geregeld. Je kunt dus niet zeggen: “Doe maar niet dit jaar, ik wil mijn verlies intact houden.”

Dit nadeel kan vooral spelen bij startende ondernemers of sectoren met veel seizoensinvloeden, waarbij verliezen en winsten elkaar afwisselen. Als je verwacht dat je volgend jaar winst maakt, is het slim om te weten dat je dit jaar dus mogelijk minder verlies kunt meenemen.

Gelukkig zijn er manieren om je verlies slim te benutten. Heb je bijvoorbeeld andere inkomsten in box 1 (bijvoorbeeld uit loondienst)? Dan kun je proberen het verlies van je onderneming daarmee te verrekenen. Ook kun je verlies terugwentelen (naar het vorige jaar) of vooruit (tot 6 jaar vooruit in 2025).

Kortom: de MKB-winstvrijstelling is een krachtig hulpmiddel, maar bij verlies kan het onverwachte gevolgen hebben. Wees voorbereid en bespreek dit met je boekhouder als je een negatief resultaat verwacht.

Tips voor optimaal gebruik: urenadministratie, voorlopige aanslag & tools

Het optimaal benutten van aftrekposten vraagt niet alleen om kennis van de regels, maar ook om een goede voorbereiding en administratie. Hieronder vind je praktische tips om alles uit je belastingvoordelen te halen — en verrassingen te voorkomen.

1. Houd een sluitende urenregistratie bij

Als je gebruik wilt maken van de zelfstandigenaftrek (en dus ook de startersaftrek), moet je aantonen dat je aan het urencriterium van 1.225 uur voldoet. Dat bewijs je met een sluitende urenregistratie. Dat hoeft geen geavanceerd systeem te zijn: een Excel-bestand, agenda-overzicht of app is voldoende.

Zorg dat je iedere activiteit noteert, zoals:

• klantgesprekken
  
• offertes maken
  
• administratie
  
• marketing
  
• reistijd
  
• netwerkbijeenkomsten
  
• cursussen of webinars
  

Een goede richtlijn: houd dagelijks of wekelijks je uren bij. Wacht je te lang, dan vergeet je belangrijke details en wordt de administratie onbetrouwbaar bij controle.

2. Vraag op tijd een voorlopige aanslag aan

Veel zzp’ers en freelancers wachten tot na afloop van het boekjaar met hun aangifte. Daardoor komt de belastingaanslag vaak pas maanden later, en moet je soms ineens een paar duizend euro betalen. Niet fijn, zeker niet als je het geld net hebt geïnvesteerd of uitgegeven.

De oplossing: vraag een voorlopige aanslag aan via Mijn Belastingdienst. Je schat je winst voor het komende jaar in, en de belastingdienst rekent alvast uit hoeveel inkomstenbelasting en Zvw-premie je verschuldigd bent. Je betaalt dit vervolgens in maandelijkse termijnen.

Voordelen:

• Geen grote naheffing achteraf
  
• Betere spreiding van je uitgaven
  
• Meer grip op je cashflow
  

Tip: je kunt de voorlopige aanslag gedurende het jaar aanpassen als je situatie verandert (bijvoorbeeld bij plotselinge groei of daling van je omzet).

3. Gebruik slimme tools en software

Er zijn in 2025 talloze Nederlandse tools die het leven van een ondernemer makkelijker maken. Denk aan boekhoudpakketten die automatisch je winst berekenen en aftrekposten verwerken, zoals:

• SnelStart
  
• e-Boekhouden.nl
  
• Moneybird
  
• Rompslomp

Deze tools koppelen je bankrekening, registreren automatisch je facturen en geven je inzicht in je financiële positie. Ze helpen je ook om tijdig BTW-aangifte te doen en herinneren je aan belangrijke belastingdeadlines.

4. Denk verder dan alleen belasting

Belastingaftrek is belangrijk, maar kijk ook naar je pensioenopbouw, arbeidsongeschiktheid en buffers. Maak ruimte voor investeringen in je toekomst: als je slim boekt, kun je met investeringsaftrek of fiscale oudedagsreserve (FOR, indien nog beschikbaar) extra voordeel behalen. Ook duurzaam investeren kan fiscaal aantrekkelijk zijn (denk aan de MIA en EIA).

5. Werk samen met een adviseur

Je ziet dat er heel wat komt kijken bij belastingaftrek voor kleine bedrijven. Een goede boekhouder of fiscalist kan hier enorm bij helpen en verdient zichzelf snel terug. Zeker als je een groeiend bedrijf hebt, meerdere inkomstenbronnen combineert of nadenkt over een overstap naar een BV. Veel regelingen veranderen jaarlijks; een adviseur houdt dit voor je bij.

Door slim gebruik te maken van tools, structuur aan te brengen in je administratie en proactief te plannen, benut je als ondernemer niet alleen de bekende aftrekposten, maar ook de rust en zekerheid die dat met zich meebrengt.

Wanneer overstappen naar een BV?

Voor de meeste startende ondernemers is een eenmanszaak of VOF de meest logische keuze. Het is eenvoudig op te richten, goedkoop in administratie en je profiteert van de ondernemersaftrek en MKB-winstvrijstelling. Maar op een gegeven moment kan een besloten vennootschap (BV) fiscaal aantrekkelijker worden.

Het belangrijkste verschil zit in de belastingstructuur. Bij een eenmanszaak betaal je inkomstenbelasting over je volledige winst. Bij een BV betaal je eerst vennootschapsbelasting over de winst van het bedrijf, en vervolgens dividendbelasting als je jezelf winst uitkeert.

In 2025 geldt:

• 19% vennootschapsbelasting tot € 200.000 winst
  
• daarboven: 25,8%

Bij hoge winsten (vaak vanaf € 100.000 à € 150.000 per jaar) kan de belastingdruk bij een BV lager uitvallen dan bij een eenmanszaak, ondanks het wegvallen van de ondernemersaftrekken. Zeker als je een deel van de winst in de BV laat zitten (voor investering of buffer), betaal je daar nog geen inkomstenbelasting over.

Voordelen van een BV

• Je persoonlijke aansprakelijkheid is beperkt
  
• Een BV straalt soms meer professionaliteit uit richting klanten of investeerders
  
• Je kunt makkelijker personeel aannemen en aandelen uitgeven

Nadelen van een BV

• Hogere kosten voor oprichting en administratie
  
• Jaarlijkse publicatieplicht bij de Kamer van Koophandel
  
• Geen recht op zelfstandigenaftrek of MKB-winstvrijstelling

De overstap naar een BV is dus de moeite waard als je winst structureel hoog is, je weinig privéopnames doet en je graag meer zekerheid of groeiruimte wilt inbouwen. Veel ondernemers beginnen als eenmanszaak en schakelen over naar een BV zodra het fiscaal voordeliger wordt; soms met terugwerkende kracht.

Een boekhouder of fiscalist kan je helpen een break-even-analyse te doen, waarbij je vergelijkt bij welk winstniveau de overstap naar een BV loont. Zo maak je een gefundeerde keuze die bij jouw situatie past.

Checklist belastingaftrek 2025

Door jaarlijks even de tijd te nemen om dit goed uit te zoeken (en waar nodig hulp in te schakelen) kun je veel slimmer ondernemen. Niet alleen omdat je minder belasting betaalt, maar ook omdat je grip krijgt op je financiën en plannen kunt maken met meer vertrouwen.