BV en eenmanszaak: Belangrijke inzichten en verschillen die je moet weten

Als je een bedrijf start in Nederland, kom je al snel bij een belangrijke vraag uit: welke rechtsvorm kies je? Deze keuze heeft namelijk direct gevolgen voor hoeveel belasting je betaalt, hoe aansprakelijk je bent en hoe makkelijk je later kunt groeien.

De meeste Nederlandse ondernemers kiezen tussen twee opties: een eenmanszaak of een BV. Een eenmanszaak is simpel en goedkoop om te starten - ideaal als je klein begint of je idee wilt testen. Een BV kost meer moeite en geld, maar biedt betere bescherming en wordt interessant zodra je bedrijf groeit.

In deze gids lees je precies wat het verschil is tussen beide rechtsvormen. Je ontdekt welke voor- en nadelen ze hebben, wat ze kosten, hoe de belastingregels werken en wanneer je misschien beter kunt overstappen van een eenmanszaak naar een BV.

Wat is een eenmanszaak?

Een eenmanszaak is de eenvoudigste en meest populaire ondernemingsvorm in Nederland, waarbij één persoon eigenaar is van het bedrijf. Er is geen juridische scheiding tussen jou als persoon en je bedrijf - je bent persoonlijk aansprakelijk voor alle schulden en verplichtingen van de onderneming. Je kunt maximaal één eenmanszaak hebben, maar deze kan wel verschillende handelsnamen, activiteiten en vestigingen hebben.

Let op: Freelancer of zzp'er is geen rechtsvorm, maar veel freelancers en zzp'ers kiezen juist voor de eenmanszaak als ondernemingsvorm.

Voordelen van een eenmanszaak:

Eenvoudig opstarten: Geen notaris nodig, online inschrijving bij KvK volstaat. KvK geeft je gegevens automatisch door aan de Belastingdienst.

Lage opstartkosten: Alleen KvK-inschrijving (€82,25 in 2025) plus eventueel handelsnaamregistratie.

Volledige controle: Alle beslissingen neem je zelf. Je bent volledig tekenbevoegd en kunt direct handelen namens je bedrijf.

Eenvoudige belastingaangifte: Inkomsten worden belast via je persoonlijke IB-aangifte. Vaak recht op zelfstandigenaftrek, startersaftrek en MKB-winstvrijstelling.

Directe winst: Alle winst (na belasting) is direct voor jou. Geen ingewikkelde dividend-constructies.

Flexibiliteit: Je kunt personeel aannemen (zonder maximum), volmachten verlenen en het bedrijf naar wens uitbreiden.

Belangrijke aandachtspunten:

Onbeperkte aansprakelijkheid: Al je bezittingen (inclusief spaargeld en eigen huis) kunnen worden aangesproken voor bedrijfsschulden. Ook je partner kan in bepaalde gevallen aansprakelijk worden gesteld.

Beperkte sociale zekerheid: Geen recht op Ziektewet, WW of WIA-uitkering. Wel AOW en mogelijkheid tot zwangerschapsuitkering (16 weken). Aanvullende verzekeringen zijn daarom sterk aanbevolen.

Administratieverplichtingen: Verplichte boekhouding die 7 jaar bewaard moet worden, maar geen jaarrekening hoeft gedeponeerd bij KvK.

BTW: Bij omzet boven €20.000 BTW-registratie verplicht. Onder dit bedrag kun je gebruik maken van de kleineondernemersregeling (KOR).

Wat is een besloten vennootschap (BV)?

Een BV (besloten vennootschap) is een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid, wat betekent dat de onderneming juridisch gescheiden is van de eigenaar(s). Dit is een kapitaalvennootschap waarbij aandeelhouders alleen aansprakelijk zijn tot het bedrag van hun inbreng. Je kunt een BV alleen oprichten of samen met anderen, zonder verplicht startkapitaal (sinds 2012 is €0,01 voldoende).

Aandelen en eigendom

Het kapitaal van een BV is verdeeld in aandelen die eigendom zijn van de aandeelhouders. Deze aandeelhouders hebben de hoogste macht in het bedrijf en beschikken over stemrecht om belangrijke beslissingen te nemen. Aandelen kunnen verschillende rechten verlenen:

• Stemrecht: Zeggenschap over bedrijfsbeslissingen
• Winstrecht: Recht op een deel van de winst (dividend)
• Speciale aandelen: Bijvoorbeeld aandelen zonder stemrecht of zonder winstrecht

Beslissingen worden genomen in de algemene vergadering van aandeelhouders (AVA).

Bestuur en directie

De bestuurders hebben de dagelijkse leiding over het bedrijf. Bij kleine BV's is er vaak maar één bestuurder. Afhankelijk van de grootte kan een BV ook toezichthouders hebben:

• Two-tier board: Aparte raad van commissarissen voor toezicht
• One-tier board: Toezichthouders maken deel uit van het bestuur

Directeur-Grootaandeelhouder (DGA): Heb je meer dan 5% van de aandelen en ben je werkzaam als directeur? Dan ben je een DGA met speciale fiscale en juridische regels.

Voordelen van een BV

Beperkte aansprakelijkheid: Als bestuurder ben je in principe niet persoonlijk aansprakelijk voor bedrijfsschulden. Je persoonlijke bezittingen blijven beschermd, behalve bij wanbestuur of als de BV nog niet is ingeschreven.

Professionele uitstraling: Een BV geeft meer geloofwaardigheid bij klanten, leveranciers en financiers. Het toont aan dat je je zaken professioneel hebt geregeld.

Fiscale voordelen:

• Vennootschapsbelasting: 19% tot €200.000 winst, daarna 25,8%
• Flexibiliteit in salaris vs. dividend voor DGA's
• Mogelijkheid winst in de BV te houden voor toekomstige groei

Kapitaal en investeringen:

• Emissie nieuwe aandelen: Uitgifte van extra aandelen om kapitaal aan te trekken
• Investeerders aantrekken: Gemakkelijker externe financiering verkrijgen
• Holding-structuur: Mogelijk om een holding op te zetten voor vermogensscheiding

Pensioen- en verzekermogelijkheden:

• Betere pensioenopbouwmogelijkheden dan bij eenmanszaak
• Keuze in werknemersverzekeringen (afhankelijk van DGA-status)
• Mogelijkheid tot lijfrenteopbouw via de BV

Financiële flexibiliteit

Winstbeleid: De aandeelhoudersvergadering kan besluiten winst niet uit te keren maar in reserves te houden om de vermogenspositie te versterken.

Uitkeringstoets: Voor elke uitkering (dividend, lening) moet worden getoetst of de BV financieel gezond genoeg is om schulden te kunnen blijven betalen.

Lenen van eigen BV: Maximaal €500.000 lenen zonder belastinggevolgen (behalve voor eigen woning).

Oprichting en kosten

Oprichtingsprocedure:

• Notariële akte met statuten verplicht
• Inschrijving bij KvK door notaris
• UBO-register: Inschrijving uiteindelijk belanghebbenden (>25% aandelen)

Kosten:

• Notariskosten: €500-€1.500 gemiddeld
• KvK-inschrijving: Eenmalige vergoeding
• Jaarlijkse jaarstukken deponeren bij KvK
• Ongoing administratiekosten

Verkoop en beëindiging

De verkoop van een BV is mogelijk op twee manieren:

1. Aandelen verkopen: Inkomstenbelasting over opbrengst
2. Onderneming verkopen: BV betaalt vennootschapsbelasting over boekwinst

Beëindiging: Aandeelhoudersvergadering besluit tot ontbinding, daarna liquidatie waarbij alle schulden en uitkeringen worden afgewikkeld.

Een BV biedt dus aanzienlijke voordelen voor groeiende ondernemingen, vooral op het gebied van aansprakelijkheid, fiscaliteit en financieringsmogelijkheden, maar vereist wel meer administratieve discipline en hogere opstartkosten dan een eenmanszaak.

BV en eenmanszaak: Belangrijkste verschillen

Wanneer kiezen voor een eenmanszaak?

Een eenmanszaak is vaak de ideale keuze voor startende ondernemers die snel en ongecompliceerd willen beginnen. Deze ondernemingsvorm biedt de perfecte balans tussen eenvoud en flexibiliteit, vooral in de beginfase van je onderneming. Door de lage opstartkosten en minimale administratieve lasten kun je je volledig focussen op het opbouwen van je klantenkring en het uitwerken van je bedrijfsidee, zonder je zorgen te hoeven maken over complexe juridische structuren.

De eenmanszaak past het beste bij jouw situatie wanneer:

• Laag risico bedrijf: Consultancy, freelance werk, dienstverlening zonder fysieke producten of grote investeringen
• Beperkte omzet: Verwachte jaaromzet onder €100.000, waarbij de belastingvoordelen van een BV nog niet opwegen tegen de extra kosten
• Test fase: Je wilt eerst je bedrijfsidee valideren en kijken of er voldoende markt is, zonder grote financiële verplichtingen aan te gaan
• Eenvoud: Je geeft de voorkeur aan minimale administratie en wilt alle energie kunnen steken in je core business activiteiten

Wanneer kiezen voor een BV?

Een BV wordt interessant zodra je onderneming groeit en professionalisering belangrijk wordt. Deze ondernemingsvorm biedt niet alleen bescherming tegen persoonlijke aansprakelijkheid, maar ook fiscale voordelen bij hogere winsten en meer mogelijkheden voor bedrijfsgroei. De BV-structuur geeft je de ruimte om je bedrijf strategisch uit te breiden, externe financiering aan te trekken en een solide basis te leggen voor langetermijnsucces. Hoewel de opstartkosten en administratieve lasten hoger zijn, wegen deze op tegen de voordelen zodra je bedrijf een bepaalde omvang bereikt.

Een BV is de betere keuze wanneer:

• Hoger risico: Productie, detailhandel, horeca - sectoren waarbij aanzienlijke financiële verplichtingen en aansprakelijkheidsrisico's komen kijken
• Groeiambitie: Je wilt investeerders aantrekken, externe financiering verkrijgen of je bedrijf voorbereiden op verkoop
• Hoge winsten: Verwachte jaarwinst boven €100.000, waarbij de lagere vennootschapsbelasting aanzienlijke besparingen oplevert
• Meerdere eigenaren: Je wilt partners toelaten of ruimte creëren voor toekomstige mede-eigenaren
• Professionele uitstraling: Voor zakelijke klanten en B2B-contracten waarbij geloofwaardigheid en stabiliteit cruciaal zijn

Omzetten van eenmanszaak naar BV

Veel ondernemers beginnen met een eenmanszaak en schakelen later over naar een BV wanneer hun bedrijf groeit. Dit is een logische ontwikkeling: wat als eenmanszaak begint vanwege eenvoud en lage kosten, kan uitgroeien tot een onderneming waarbij de voordelen van een BV zwaarder gaan wegen. De timing van deze omzetting is cruciaal, omdat het proces juridische, fiscale en administratieve gevolgen heeft.

Wanneer omzetten van eenmanszaak naar BV?

De belangrijkste redenen om over te stappen zijn:

• Beperkte aansprakelijkheid: Bescherming van je persoonlijke vermogen
• Fiscale voordelen: Bij hogere winsten kan een BV voordeliger zijn voor belastingen
• Toekomstige verkoop: Een BV is aantrekkelijker voor potentiële kopers
• Professionele uitstraling: Meer geloofwaardigheid bij zakelijke klanten

Let op: Na omzetting krijgt je BV een nieuw KvK-nummer en wordt de BV de formele eigenaar van de onderneming.

Drie manieren om een eenmanszaak om te zetten naar BV

Er zijn drie officiële methoden, elk met eigen voor- en nadelen afhankelijk van jouw situatie:

1. Activa-passivatransactie (eenvoudigste methode)

Dit is de meest eenvoudige en snelle manier. Je verkoopt alle bezittingen (activa) en schulden (passiva) van je eenmanszaak aan een nieuw opgerichte BV tegen marktwaarde.

Voordelen:

• Snelste procedure (4-6 weken)
• Geen voorafgaande toestemming Belastingdienst nodig
• Geen notariële akte van inbreng vereist
• BV start met actuele marktwaarden

Nadelen:

• Mogelijk stakingswinst verschuldigd
• Geen uitstel van belastingheffing

Wat moet je doen:

1. BV oprichten bij notaris
2. Activa-passiva overeenkomst opstellen (zelf, via notaris of commerciële aanbieder)
3. KvK-inschrijving van BV en uitschrijving eenmanszaak
4. Stakingswinst berekenen en eventueel betalen

2. Geruisloze inbreng (fiscaal vriendelijk)

Bij geruisloze inbreng behoud je de oorspronkelijke boekwaarden. De BV start met dezelfde balans als waar je eenmanszaak mee eindigde.

Groot voordeel: Geen onmiddellijke belastingheffing over meerwaarde

Voorbeeld: Een bedrijfspand gekocht voor €100.000 (20 jaar geleden), nu waard €600.000. Bij geruisloze inbreng blijft het pand op €100.000 staan in de BV-boeken. Je betaalt nu geen belasting over de €500.000 meerwaarde, maar later wel bij verkoop van de BV.

Voorwaarden:

• Strikte regels Wet Inkomstenbelasting 2001
• 3 jaar niet verkopen van ontvangen aandelen
• Hele onderneming moet worden ingebracht

Procedure met terugwerkende kracht (per 1 januari):

1. Vóór 1 oktober: Intentieverklaring naar Belastingdienst (samen met boekhouder/specialist)
2. Tot 1 april volgend jaar: BV oprichten bij notaris
3. Notaris regelt: Akte van inbreng + KvK-wijzigingen

3. Ruisende inbreng (flexibele timing)

Lijkt op activa-passivatransactie maar met mogelijkheid tot terugwerkende kracht (maximaal 3 maanden). BV start met marktwaarden, maar je kunt de aandelen direct verkopen.

Voordelen:

• Terugwerkende kracht mogelijk tot 3 maanden
• Geen 3-jarige verkoop-beperking op aandelen
• Vroeger belastingvoordelen BV

Nadelen:

• Stakingswinst mogelijk verschuldigd
• Complexere procedure dan activa-passiva

Procedure:

1. Intentieverklaring naar Belastingdienst (met boekhouder/specialist)
2. BV oprichten bij notaris
3. Akte van inbreng door notaris
4. KvK-wijzigingen door notaris

Voor terugwerkende kracht per 1 januari: Intentieverklaring vóór 1 april, BV oprichten vóór 1 oktober.

Belangrijke aandachtspunten

Stakingswinst: Bij activa-passiva en ruisende inbreng kan stakingswinst verschuldigd zijn. Dit is complex, dus professioneel advies is essentieel.

Nieuwe rechtsvorm doorgeven: Informeer alle belanghebbenden:

• Belastingdienst
• Bank en verzekeraars
• Klanten en leveranciers
• Contractpartijen
• Vergunningverleners

Professioneel advies: Elke methode heeft verschillende fiscale gevolgen. Laat je altijd adviseren door een accountant, belastingadviseur of notaris om de beste keuze te maken voor jouw specifieke situatie.

Totale doorlooptijd: Afhankelijk van gekozen methode 6-16 weken, inclusief voorbereidingstijd en administratieve afhandeling.

Btw en andere belastingen

Naast de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting komen er bij beide ondernemingsvormen aanvullende belastingverplichtingen bij kijken. De belangrijkste hiervan zijn btw (omzetbelasting) en, indien je personeel hebt, loonheffingen. Deze belastingen hebben directe impact op je cashflow en administratieve lasten, dus het is essentieel om van tevoren te weten waar je aan toe bent.

Btw-verplichtingen

De btw-regels verschillen aanzienlijk tussen beide ondernemingsvormen, vooral wat betreft registratieverplichtingen en administratieve procedures:

Eenmanszaak:

• Registratiegrens: Btw-registratie verplicht bij omzet boven € 20.000 per jaar. Bij een omzet onder de € 20.000 per jaar kun je gebruik maken van de Kleineondernemersregeling (KOR). 
• Btw-identificatienummer: Het btw-identificatienummer (ook wel btw-id) gebruik je bij contact met klanten en leveranciers - bijvoorbeeld op facturen, briefpapier en je website. Ook heb je het nodig bij zakendoen binnen de EU.
• Ombezetbelastingnummer: Voor communicatie met de Belastingdienst. Gebruik je BSN gevolgd door B01 (bijvoorbeeld: 123456789B01)
• Aangiftefrequentie: Je kunt je btw-aangifte per maand, kwartaal of jaar indienen. De meeste ondernemers doen dit per kwartaal. Je kunt de Belastingdienst altijd verzoeken om dit te wijzigen.

BV:

• Altijd registratie: Btw-registratie vereist ongeacht omzet
• Eigen btw-nummer: Uniek nummer (NL + RSIN-nummer + B + controlegetal)
• Standaard kwartaalaangifte: Onafhankelijk van omzetgrootte
• Btw-voordeel: Teruggave mogelijk bij meer inkoop dan verkoop, vooral nuttig bij opstartinvesteringen

Loonheffingen

Zodra je personeel in dienst neemt, word je werkgever met alle bijbehorende verplichtingen. Dit geldt voor beide ondernemingsvormen, maar er zijn belangrijke verschillen in de praktijk:

Als werkgever (beide ondernemingsvormen):

• Werkgeversregistratie: Verplichte inschrijving als werkgever bij de Belastingdienst
• Maandelijkse afdrachten: Loonheffing, werknemersverzekeringen en pensioenpremies voor de 15e van de volgende maand
• Jaarlijkse rapportage: Opgave loonaangifte en uitreiking jaaropgaven aan werknemers
• Sociale zekerheid: Afdracht van pensioenpremies en sociale verzekeringen (WW, WIA, Zvw)

Speciale positie DGA bij BV: Als directeur-grootaandeelhouder (DGA) van je eigen BV heb je een unieke positie die zowel voordelen als verplichtingen met zich meebrengt:

• Gebruikelijk loon: Als DGA moet je jezelf een "gebruikelijk loon" uitbetalen - het hoogste bedrag uit: het salaris van een vergelijkbare directeur elders, het loon van je best betaalde werknemer, of het wettelijk minimum van €56.000 per jaar (2024 en 2025). In de praktijk geldt meestal dit minimum van €56.000, dat je maandelijks moet uitbetalen en dat volledig wordt belast als gewoon salaris.
• Dubbele belasting: Loonheffing over je salaris, later dividendbelasting (26,9%) over winstuitkeringen
• Beperkte sociale zekerheid: Geen recht op WW-uitkering, daarom is WGA-hiaat verzekering sterk aanbevolen
• Flexibiliteit: Je kunt salaris en dividend strategisch verdelen voor optimale belastingdruk

Belasting(voordelen) bv en eenmanszaak

Eenmanszaak

• Winst wordt belast als inkomen uit werk en woning (box 1)
• Belastingschijven: 35,82% tot € 38.441, 37,48% tot € 76.817, daarna 49,5%
• Zelfstandigenaftrek: tot € 2.470 (2025)
• Startersaftrek: € 2.123
• mkb-winstvrijstelling: 14% over winst tot €216.000

BV

• Vennootschapsbelasting: 19% tot €200.000, daarna 25,8%
• Als DGA (directeur-grootaandeelhouder): salaris + dividend
• Salaris belast als gewoon loon
• Dividend belast in box 2: 24,5% tot € 67.804, 31% vanaf € 67.804 

BV en eenmanszaak: wat te kiezen?

De keuze tussen een eenmanszaak en BV hangt af van:

• Risicoprofiel van je bedrijf
• Verwachte omzet en winst
• Groeiambitie
• Gewenste professionaliteit
• Complexiteit die je aankunt

Voor beginnende ondernemers met beperkt risico en omzet is een eenmanszaak vaak de beste start. Bij groei kun je later altijd nog omzetten naar een BV. Belangrijk: Dit zijn algemene richtlijnen. Raadpleeg altijd een accountant of belastingadviseur voor advies specifiek voor jouw situatie.

Disclaimer: Deze informatie is alleen ter algemene voorlichting en vormt geen juridisch of fiscaal advies. Raadpleeg voor specifieke situaties altijd een professional.

Headerfoto door Vitaly Gariev via Unsplash