W 1888 roku amerykański wynalazca Thomas Adams ustawił w Nowym Jorku pierwsze automaty, w których sprzedawał gumę do żucia Tutti-Frutti. Z biegiem XX wieku rozwój technologii pozwolił rozszerzyć asortyment o napoje i przekąski.
Dziś vending to znacznie więcej niż tylko chipsy i napoje gazowane. Urządzenia oferujące coraz bardziej różnorodne produkty można spotkać na lotniskach, w biurowcach, sklepach, parkach, bibliotekach czy na siłowniach. Wraz z dynamicznym rozwojem branży, przedsiębiorcy zyskują nowe możliwości sprzedaży swoich towarów i docierania do klientów właśnie dzięki automatom.
Jak rozpocząć biznes z automatami sprzedającymi?
Oto osiem kroków, które pozwolą Ci uruchomić własną działalność vendingową:
- Przeprowadź badania rynku
- Wybierz produkt
- Załóż firmę
- Kup automat sprzedający
- Wybierz lokalizację
- Uzupełnij asortyment
- Dostosuj strategię
- Rozwijaj biznes
1. Przeprowadź badania rynku
Badanie rynku polega na gromadzeniu informacji o zachowaniach konsumentów i aktualnych trendach. Zanim zaczniesz, przeanalizuj lokalną branżę i oceń konkurencję na terenie, na którym planujesz działać.
Zastanów się, jak wygląda rynek vendingowy w Twojej okolicy. Jakie rodzaje automatów stoją w miejscach o największym natężeniu ruchu? Czy znasz atrakcyjne lokalizacje, w których brakuje takich urządzeń? Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci ocenić popyt rynkowy. Dokładna analiza konkurencji pozwoli Ci znaleźć lukę w rynku, którą będziesz mógł zagospodarować.
2. Wybierz produkt
Opierając się na wynikach badań, zastanów się, jakie produkty zaspokoją potrzeby Twojej grupy docelowej lub rozwiążą jej problemy. Może się okazać, że podróżni na dworcach i lotniskach chętnie kupią akcesoria GSM, jak ładowarki, słuchawki, a klienci pralni samoobsługowych będą szukać detergentów czy płynów do płukania w małych opakowaniach.
3. Zarejestruj działalność gospodarczą
Przygotuj biznesplan, w którym opiszesz profil firmy, zdefiniujesz grupę docelową i wyjaśnisz, jaką wartość dla klientów wniesie Twoja oferta. Wybierz nazwę i formę prawną (np. jednoosobowa działalność gospodarcza lub spółka z o.o.).
Zadbaj o niezbędne pozwolenia (np. umowa najmu powierzchni, odbiór sanepidu przy sprzedaży żywności). Złóż wniosek rejestracyjny (CEIDG lub KRS), aby uzyskać NIP i REGON, a następnie załóż firmowe konto bankowe.
4. Kup automat sprzedający
Gdy już wiesz, co chcesz sprzedawać, czas rozejrzeć się za odpowiednim sprzętem. Ceny urządzeń wahają się zazwyczaj od 8000 do 40 000 zł. Możesz zdecydować się na modele tradycyjne, wykorzystywane najczęściej do sprzedaży napojów i przekąsek, lub wybrać nowoczesne maszyny z zaawansowanymi funkcjami. Te drugie posiadają ekrany dotykowe oraz obsługują płatności mobilne i karty zbliżeniowe, co jest obecnie standardem na polskim rynku. Używaną maszynę znajdziesz na portalach ogłoszeniowych, natomiast w nowy sprzęt najlepiej zaopatrzyć się bezpośrednio u dystrybutora lub producenta.
5. Wybierz lokalizację
Stwórz listę miejsc, w których Twoje produkty mogą liczyć na największe zainteresowanie. Skontaktuj się z właścicielami lub zarządcami wybranych obiektów. Mogą to być firmy, korporacje lub instytucje publiczne. Pod uwagę weź zarówno przestrzenie rekreacyjne (parki, baseny), jak i komercyjne: biurowce, nowoczesne osiedla mieszkaniowe czy galerie handlowe.
Gdy uzyskasz wstępną zgodę, przystąp do negocjacji warunków współpracy. Zazwyczaj prowizja dla właściciela terenu wynosi od 5% do 25% obrotu, choć w najbardziej atrakcyjnych punktach o dużym natężeniu ruchu standardem może być stały czynsz za dzierżawę powierzchni. Dobrą praktyką jest przetestowanie jednego automatu, zanim zdecydujesz się na inwestycję w kolejne urządzenia.
6. Uzupełnij asortyment
Zadbaj o stałą dostępność produktów. W przypadku nowoczesnych urządzeń poziom zapasów można monitorować zdalnie, wykorzystując system zarządzania automatami (VMS). Jeśli maszyna nie obsługuje tego rozwiązania, konieczne będzie ustalenie harmonogramu regularnych wizyt, aby uniknąć strat wynikających z braku towaru. Utrzymanie rentowności wymaga również bieżącego kontrolowania stanu technicznego i szybkiego usuwania ewentualnych usterek.
7. Dostosuj strategię
Jeśli Twój automat obsługuje system VMS, możesz na bieżąco analizować dane sprzedażowe i oceniać efektywność urządzenia. Prowadzenie dochodowej działalności vendingowej wymaga elastyczności oraz modyfikowania oferty w zależności od preferencji odbiorców. Przykładowo, jeśli w automacie z artykułami biurowymi, ustawionym w centrum biznesowym, długopisy sprzedają się znacznie lepiej niż inne akcesoria, warto zmienić proporcje zaopatrzenia, aby odpowiadały realnemu popytowi.
8. Rozwijaj biznes
Monitorując stan techniczny i zatowarowanie automatów, stale kontroluj marże. Wyceniaj produkty na tyle wysoko, aby pokryć koszty zakupu towaru i utrzymania maszyn, a jednocześnie na tyle nisko, by oferta pozostała konkurencyjna i atrakcyjna dla klientów. W ustaleniu odpowiednich stawek pomogą darmowe kalkulatory marży.
Gdy działalność zacznie przynosić satysfakcjonujące zyski, warto rozważyć inwestycję w kolejne urządzenia i nowe lokalizacje. Przemyślana strategia skalowania pozwoli przekształcić posiadanie kilku automatów w zarządzanie rozbudowaną siecią sprzedaży.
Ile kosztują automaty sprzedające?
Ceny automatów zaczynają się zazwyczaj od około 8000 zł za standardowe modele, a kończą na ponad 40 000 zł za inteligentne urządzenia z zaawansowanymi funkcjami i systemami zarządzania. Poza samym zakupem sprzętu, w budżecie należy uwzględnić koszty zatowarowania. Mogą one wynosić od kilkuset złotych w przypadku tańszych produktów, takich jak zabawki czy przekąski, do nawet kilku tysięcy złotych przy droższym asortymencie, na przykład elektronice. Dodatkowo warto pamiętać o opłatach administracyjnych związanych z uzyskaniem pozwoleń oraz wydatkach na bieżącą eksploatację i serwis, które będą się różnić w zależności od wybranego rodzaju maszyny.
Zalety i wady biznesu z automatami sprzedającymi
Automaty sprzedające oferują szereg korzyści, ale jak każdy biznes mają też swoje słabsze strony. Zanim podejmiesz decyzję o inwestycji, warto przygotować strategię radzenia sobie z potencjalnymi wyzwaniami.
Zalety
Biznes vendingowy wiąże się z rozsądnymi kosztami startowymi i elastycznością, która pozwala na swobodne zarządzanie czasem. Oto zestawienie najważniejszych korzyści płynących z prowadzenia takiej działalności:
- Minimalne koszty rozpoczęcia i utrzymania. Uruchomienie działalności vendingowej zazwyczaj nie wymaga ogromnego kapitału na start, co pozwala wejść na rynek bez konieczności ponoszenia wysokich nakładów inwestycyjnych.
- Elastyczne godziny pracy. Zarządzanie automatami można dostosować do własnego planu dnia. To doskonała opcja dla osób aktywnych zawodowo, które szukają sposobu na dodatkowy dochód.
- Możliwości skalowania. Monitorując zyski z pierwszego urządzenia, możesz rozwijać biznes we własnym tempie, inwestując w kolejne maszyny w miarę wzrostu przychodów.
Wady
Ten model biznesowy ma również swoje słabsze strony, takie jak silna konkurencja czy konieczność regularnego serwisowania. Oto minusy, które warto rozważyć:
- Czasochłonność. Prowadzenie firmy vendingowej wymaga sporego zaangażowania – od założenia działalności, przez zakup i serwisowanie maszyn, aż po regularne uzupełnianie towaru i dbanie o relacje z właścicielami obiektów.
- Duża konkurencja. W zależności od lokalizacji możesz napotkać rywali w postaci większych firm o ugruntowanej pozycji, które zajęły już najbardziej atrakcyjne punkty o dużym natężeniu ruchu.
- Kwestie bezpieczeństwa. Ponieważ automaty często stoją w miejscach ogólnodostępnych, są narażone na kradzieże oraz akty wandalizmu.
FAQ: Jak założyć firmę z automatami?
Czy biznes vendingowy jest opłacalny?
Rentowność biznesu z automatami może się znacznie różnić w zależności od lokalizacji urządzenia i rodzaju oferowanych produktów. Średnio jeden automat generuje zysk rzędu kilku tysięcy złotych rocznie.
Jak znaleźć dobry punkt dla automatu sprzedającego?
Zrób rozeznanie wśród lokalnych firm i obiektów o dużym natężeniu ruchu pieszego. Warto wziąć pod uwagę kompleksy biurowe, uniwersytety, centra handlowe, hotele oraz siłownie.
Co można sprzedawać w automacie?
W automatach można sprzedawać szeroką gamę produktów, w tym produkty kosmetyczne, odzież, zabawki, przekąski i napoje.


